Onlangs hoorde ik een gesprekje tussen een vader en een voetballend zoon van negen jaar uit de stad Utrecht. De jongen speelt bij een vereniging die uitsluitend de beschikking heeft over velden met kunstgras. Toen hij een uitwedstrijd moest spelen in Schalkwijk, zei hij bij aankomst op Blokhoven spontaan tegen zijn vader: ,,Kijk, Pa, vandaag moeten we op een weiland voetballen.’’
Die opmerking bracht me terug naar mijn eigen voetbaljeugd, bij SVF dat destijds nog Fortissimo heette. Natuurlijk hadden we destijds – eind jaren vijftig – nog nooit van kunstgras gehoord maar het begrip weiland kwam ons bekend voor. We speelden onze thuiswedstrijden immers op stukken waar eerder in de week een stel koeien had rondgelopen. En een dag voor de wedstrijden waren de zogenaamde ‘koeienvlaaien’ met een schep van het veld verwijderd.
Van onze vroegere melkboer Kees Gerritsen hoorde ik het verhaal dat bij uitwedstrijden ergens in de regio de scheidsrechter tijdelijk een duel moest staken omdat er koeien een oversteek moesten maken over het voetbalveld omdat er gemolken moest worden op de nabij gelegene boerderij. Zo’n situatie had ik zelf nooit meegemaakt bij ‘De Rijnsloot’ in mijn geboortedorp. Maar ook dat kon destijds dus ook nog gebeuren.
Jonge voetballers van nu kunnen zich natuurlijk ook niet voorstellen dat er na afloop niet gedoucht kon worden. In mijn jeugd spoelden voetballers zich geregeld af in een nabij gelegen sloot. Of nog erger: in een ton met koud water die naast de kleedkamer stond en waar eerder in de week kalk had gelegen waarmee de lijnen rond het voetbalveld zichtbaar gemaakt waren. Geen wonder dat je na afloop allemaal ‘witte’ voetballers huiswaarts zag keren, het kalkwater had z’n uitwerking niet gemist.
We voetbalden dus niet alleen op een weiland maar ook vaak in tweedehands kleren. Ik heb lang gespeeld op de schoenen van mijn iets oudere broer en ook mocht ik zijn groen-witte shirt overnemen toen hij er uit gegroeid was. Ik deed daar niet moeilijk over, want ik was zeker geen uitzondering binnen mijn juniorenteam. Toen ik achttien jaar geworden was, mocht ik van mijn spaarcenten een paar nieuwe schoenen kopen bij Sporthuis Henk Temming in Utrecht. Dat was een hele ervaring want hij had in het eerste van DOS gevoetbald en ik keek enorm tegen hem op. Trots keerde ik na mijn aankoop van twee splinternieuwe zwarte kicksen en een handtekening van de beroemde Temming naar huis terug. Een onvergetelijke ervaring rijker geworden.
Hans van Echteld.
